Medikal estetik alanında en sık yapılan uygulamalardan biri olan botox, nörolojik kaynaklı birçok hastalığında tedavisinde kullanılır. Tik tedavisi, yüz felci, migren ve gerilim tipi ağrı, vajinizm ve hatta şaşılık tedavisinde bile kullanılan botox, aslında sadece güzellik sektörü için değil; tüm sağlık sektörünün geneli için oldukça önemlidir.
Botoks Nedir?
Botoks, Botulinum toksinin kısa adıdır. Aslına bakıldığında saflaştırılmış protein içerikli olan Botulinum toksin, clostridium botulinum bakterileri tarafından üretilen bir grup moleküldür. Toksin olarak adlandırılıp sınıflandırılmasının nedeni; belirli sinir tiplerinin hareketini bloke etmesi ve vücutta “nörotoksin” olarak işlev görebilmesidir. Medikal estetik işlemleri arasında en sık tercih edilen işlemdir.
Botulinum toksini farklı formlarda bulunabilir, ancak en yaygın kullanılan formlar şunlardır:
- Botulinum Toksini Tip A (BTA): Bu tip botulinum toksini, ticari olarak en yaygın olarak kullanılan türdür. Örneğin, “Botox” adı altında pazarlanır. Kozmetik amaçlarla kırışıklıkları azaltmak için sıklıkla kullanılır.
- Botulinum Toksini Tip B (BTB): Tip B botulinum toksini, tip A’ya kıyasla daha az yaygın olarak kullanılır. Örneğin, “Myobloc” adı altında pazarlanabilir.
- Diğer Tipler: Botulinum toksini diğer tipleri de vardır, ancak bunlar daha az yaygın olarak kullanılır ve genellikle belirli tıbbi durumlar için araştırma aşamasındadır.
Mimik yapmamızı sağlayan kaslar, üzerlerindeki deriye bağlı haldedir. Kasların hareket etmesini sağlayan asetil kolin sinir uçlarından kaslara geçer. Sıkça tekrarlanan mimikler, kasların bağlı olduğu deride çizgiler oluşturur. Botox, hareketi kısıtlanmak istenen kas grubuna uygulandığında asetin kotilin kaslara geçmesini engeller ve sinir sinyallerini bloke eder. Sinir sinyallerinin geçici bir süre bloke olması, kas hareketlerini sınırlar. Böylece kas hareketleri sonucu ciltte beliren ve yerleşen kırışıklıklar yumuşatılabilir, azaltılabilir veya hatta yok edilebilir.
Botoksun Yüzde Uygulama Alanları
Alın Botoksu
Alın bölgesi üzerinde yatay bir şekilde oluşarak estetik algıyı bozan kırışıklıklar, alın botoksu ile yok edilmektedir.
Göz Çevresi Botoksu
Güldüğümüzde göz çevresi etrafında alt alta sıralanmış çizgiler şeklinde kendini gösteren, kaz ayakları olarak da bilinen göz çevresi kırışıklıkları için uygulanır.
Kaş Arası Botoksu
Glabellar Botoksu olarakda bilinir. Kaş bölgesinde bulunan ve Firavun çizgileri olarak da adlandırılan çizgiler, yüze oldukça sert bir ifade vermektedir. Kaş arası botoksu ile giderilebilirler.
Dudak Botoksu
Dudak üzerinde oluşan çizgilerin yok edilmesi için uygulanır. Dudakları dolgunlaştırmak gibi bir etkisi bulunmamaktadır.
Çene Botoksu
Çene ucu üzerinde ortaya çıkan kırışıklıkları gidermek için uygulanır.
Botoks Çeşitleri ve Botoks Teknikleri
Botoks günümüzde güzellik amacıyla uygulanmanın dışına çıkarak ruhsal amaçla ya da sağlık amacıyla da uygulanmaya başlamıştır. Bu nedenle ortaya çıkan botoks çeşitleri 3 gruba ayrılır.
Psiko botoks
Çok sık mimik kullanımı sonucu meydana gelen kırışıklıkların giderilmesi için uygulanır. En yaygın botox uygulama şeklidir. Temelde kişinin kendini daya iyi ve mutlu hissetmesi adına uygulandığı için psiko botoks olarak tanımlanır ve sınıflandırılır.
Tebessüm botoksu
Yaygın olarak hizmet sektörü çalışanları tarafından talep edilir. Daha güler yüzlü bir ifade sağlamak için uygulanır.
Tedavi amaçlı botoks
Terleme sorunu, migren problemi, diş gıcırdatan ya da yüz felci geçirmiş kişilere uygulanan botoks çeşididir. Tamamıyla tedavi amaçlıdır.
Terleme Tedavisinde Botoks
Vücut ısısının yükseldiği durumlarda, beyin tarafından gönderilen sinyaller ter bezlerini otomatik olarak harekete geçirir. Terleme, vücudun kendini serinletmek için üretmiş olduğu bir savunma mekanizmasıdır. Ancak normalde fazla terleme durumu sosyal hayatta oldukça zorlayıcı ve rahatsız edici bir durumdur. Terleme tedavisinde botoks, etkili ve sorunsuz bir yöntemdir.
El, ayak ve koltukaltı bölgelerine uygulanabilir. Terleme tedavisinde uygulanan botoz diğer tekniklerin aksine kas içine değil deri altına enjekte edilir. Koltukaltı, el ayak terleme botoksu uygulandıktan sonra 3-7 gün içerisinde terleme şikayetini tamamen sonlandırır. Tedavinin etkisi 9-12 ay sürmektedir.
Migren Botoksu
Kronik migreni olan kişilerde alternatif tedavi olarak migren botoksu yapılabilmektedir.
Baby botoks
Baby botoks, botox uygulama tekniklerinden biridir. Gerekli noktalara etkisi daha düşük ve daha az dozda botox enjeksiyonu yapılarak yüz kaslarının doğal bir şekilde hareket etmesi ama bağlı olduğu derinin kırışmaması sağlanır. Kişiye özel planlama yapılarak daha doğal sonuçlar elde edilmektedir. Alın bölgesinde oluşmuş dikey çizgilere, kaş arasında oluşmuş dikey çizgilere ve kaz ayaklarına uygulanabilir. Baby botox da her enjeksiyonda doz yeniden ayarlanmalıdır.
Miminal botoks
Minimal botox cildin yapısı, yaş, mimik kullanımı ve cilt durumu göz önünde bulundurularak kişiye özel tasarlanan, sadece gerekli noktalara minimal dozda enjeksiyon yapılan botox tekniğidir. Donuk bir ifadenin ve yaşa uymayan fazla gergin görüntünün önüne geçmek önüne geçmek için uygulanır.
Masseter Botoks
Masseter Botoks, yüzün alt kısmına masseter kasının küçültülmesi ya da diş gıcırdatma sorununu ortadan kaldırmak için uygulanan tekniktir. Halk arasında diş sıkma botoksu olarak anılır. Yüzün alt kısmında erkeksi bir görünüme neden olan masseter kasının daha ince görünmesini sağlayarak daha orantılı ve oval bir yüz şekllnin hedef alındığı botox tekniğidir. Aslında daha çok tedavi amacıyla uygulanan bir tekniktir.
Önleyici Botoks
Preventative botoks olarak da bilinmektedir. Yaşlanma etkilerini önlemek ve cildi erkenden korumaya almak amacıyla uygulanır. bu teknikte de minimal dozda enjeksiyon uygulanır. Özellikle genç yaştaki Hollywood yıldızlarının dinamik yüz yapılarını korumak amacıyla yaptırdığı bilinmektedir.
Botoks nasıl yapılır?
Öncelikle danışan kişi ve doktor arasında detaylı bir değerlendirme görüşmesi yapılır. Kişiden alınan bilgiler ışığında bir tedavi planı çıkarılır. Değerlendirmede; daha önce botoks uygulamasının yapılıp yapılmadığı, yapıldıysa sonucun beklentiyi karşılayıp karşılamadığı öğrenilir.
Uygulama aşamasına geçmeden önce enjeksiyon yapılacak bölge temizlenerek anestezik krem aracılığıyla uyuşturulur. Bölgenin uyuştuğundan emin olduktan sonra sulandırılarak inceltilen ilacın bir kısmı, kırışıklığa neden olan kaslara enjekte edilir. Uygulamadan sonra 1-2 saat süreyle dik pozisyonda kalmak ilacın zerk edilen yerde tutunmasını sağlayacaktır.
Botoksun etkisi ne kadar sürer?
Botoks kalıcı bir yöntem midir? sorusu pek çok kişi için bir merak konusudur. Günümüzde botoxun kalıcı bir sonuç vermesi mümkün değildir. Enjeksiyon sonrası 3. günde belirgin şekilde görülmeye başlanan etki, 15. günde pik noktasına ulaşır. İşlemin etkisi kişiden kişiye değişmekle birlikte; ilk uygulamalarda genelde üçüncü aydan sonra etkisini yavaş yavaş kaybetmeye başlar. 6 ay sonunda etkisini tamamen kaybeder. Enjeksiyonun düzenli şekilde tekrarlanması halinde uzun vadede etkisini daha uzun süre koruduğu gözlemlenmiştir. Yüz kaslarını çok sık kullanıp çok mimik yapan kişilerde ve büyük yüz kaslarına sahip kişilerde enjeksiyon işleminin daha sık tekrarlanması gerekebilir.
Botoks uygulaması ne sıklıkla tekrarlanır?
İşlem etkisini kaybettikçe botoks enjeksiyonu yapmak mümkündür. İşlemin etki süresi kişilere göre değiştiği için bununla ilgili kesin bir süre vermek mümkün değildir. Çünkü herkesin metabolizma hızı ve ve kas yapısı farklıdır, bunun genellemesi yapılamaz. Dolayısıyla tekrarlanma süresi kişiye özel olarak belirlenebilir.
Botoks sonrası komplikasyonlar
- Kaş ya da göz kapaklarının düşmesi
- Göz kapağının kapanmaması ya da kapanırken zorlanması
- Çift ya da bulanık görme
- Göz yaşı azalması
- Yutkunmakta güçlük çekme
- Konuşma güçlüğü çekme
- Bazı seslerin çıkarılmasında zorlanma
- Alerjik reaksiyon (kaşıntı, döküntü, solunumda güçlük çekme, kızarıklık) gibi komplikasyonlar oldukça nadir görülse de ortaya çıkabilen ciddi komplikasyonlardır. Bu nedenle enjeksiyonun uzman hekimler ya da dermatologlar tarafından yapılmasına dikkat edilmelidir.
Botoks Sonrası Dikkat Etmeniz Gerekenler
Enjeksiyon Bölgelerine Dokunmak veya Masaj Yapmak: Botoksun enjekte edildiği bölgelere dokunmaktan, ovalamaktan veya masaj yapmaktan kaçının. Bu, toksinin istenmeyen bölgelere yayılmasına ve kas fonksiyonunu etkilemesine neden olabilir.
- Yorucu Egzersiz: Tedaviden sonra en az 24 ila 48 saat boyunca yorucu fiziksel aktiviteler, ağır kaldırma veya yoğun egzersizler yapmaktan kaçının. Bu, toksinin göçünü önlemeye ve yan etki riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Yatmak veya Eğilmek: Tedaviden sonra birkaç saat boyunca düz yatmaktan veya eğilmekten kaçının. Bu, Botoksun aktif olması amaçlanmayan bölgelere yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir.
- Alkol Tüketimi: Botoks tedavisinden sonra en az 24 saat boyunca alkolden kaçınılması önerilir. Alkol yüze kan akışını artırabilir ve potansiyel olarak toksinin dağılımını etkileyebilir.
- Saunalar ve Sıcak Küvetler: Tedaviden sonraki ilk veya iki gün saunalardan, sıcak küvetlerden ve sıcak duşlardan kaçının. Aşırı ısı potansiyel olarak toksinin yayılmasına neden olabilir.
- Kan İnceltici İlaçlar: Kan inceltici ilaçlar kullanıyorsanız, tedaviden önce ve sonra ilacınızı geçici olarak durdurmanız veya ayarlamanız gerekip gerekmediğini sağlık uzmanınızla görüşün.
- Uyku Pozisyonu: Botoksun istenmeyen bölgelere yayılmasını önlemeye yardımcı olmak için tedaviden sonraki gece başınız yüksekte uyuyun.
- Yüz Tedavileri: Botoks tedavisinden sonra en az birkaç gün boyunca yüz bakımı, kimyasal peeling veya diğer yüz tedavilerinden kaçının.
- Takviyeler ve Şifalı Bitkiler: Bazı takviyeler ve şifalı bitkiler morarma riskini artırabilir. Tedaviden sonra herhangi bir yeni takviye veya bitkisel ürün almadan önce sağlık uzmanınıza danışın.
Erkekler için Botoks
Botoksun kadınlar tarafından daha fazla talep edildiği gibi düşünülse de; aslında erkekler tarafından da oldukça talep edilen bir uygulamadır. Alın botoksu, boyun botoksu, masseter botoks (diş sıkma botoksu), kaş arası botoksu, koltukaltı botoksu (terleme tedavisi için), migren botoksu ve kaz ayakları botoksu erkekler tarafından çok talep göre botox teknikleri arasında yer almaktadır.
Botoksun en yaygın yan etkileri nelerdir?
Botox, bazı bünyelerde geçici yan etkilerin meydana gelmesine neden olabilir. Bu yan etkiler şu şekilde seyredebilir;
- Enjeksiyon noktalarında geçici olarak ödem, hafif morarma veya ağrı meydana gelebilir. Bu yan etkiler birkaç gün içerisinde kendiliğinden kaybolur. İhtiyaç duyulursa buz kompresi uygulamak bölgeyi rahatlatacaktır.
- Uygulama sonrası bazı kişilerde hafif baş ağrısı meydana gelebilir. Genellikle 24 saatten az bir süre içinde sona erer. İhtiyaç duyulursa ağrı kesici alınabilir.
- Geçici bir kaş seğirmesi durumu söz konusu olabilir. Birkaç günden uzun sürmesi halinde küçük bir enjeksiyonla düzeltilebilir.
- Uygulamadan sonraki ilk birkaç gün uygulama bölgesinde uyuşukluk hissi algılanabilir. Bu durum aslında botokstan kaynaklanan his değişimidir.
- Hafif bulantı, kusma ağız kuruluğu en nadir görülen yan etkilerdendir.
Botoks’un Faydaları Nelerdir?
Hem tıbbi hem de kozmetik amaçlar için çeşitli faydalar sunar. Botoks’un faydalarından bazıları şunlardır:
Kozmetik Faydaları:
- Kırışıklık Azaltma: Botoks yüz kaslarını geçici olarak felç ederek kırışıklıkların görünümünü azaltabilir. Özellikle alın çizgileri, kaz ayakları ve kaşlar arasındaki kaş çatma çizgilerinin tedavisinde etkilidir.
- Genç Görünüm: Botoks, yüz ifadelerini düzenleyerek daha genç ve gençleşmiş bir görünüm elde etmeye yardımcı olabilir.
Tıbbi Faydalar:
Migren Tedavisi: Botoks, baş ağrılarının şiddetini ve sıklığını azaltarak kronik migreni tedavi etmek için kullanılabilir.
Aşırı Terleme (Hiperhidroz): Botoks, ter bezlerini geçici olarak bloke ederek aşırı terlemeyi etkili bir şekilde azaltabilir.
Göz Bozuklukları: Botoks, şaşılık (şaşı gözler) gibi göz kası dengesizliklerini tedavi etmek veya sarkık göz kapaklarını (pitozis) kaldırmak için kullanılabilir.
Kas Spazmları ve Bozuklukları: Botoks, servikal distoni (boyun kası spazmları) veya kas sertliği ve istemsiz kasılmaları içeren spastisite gibi durumların yönetilmesine yardımcı olabilir.
Üriner İnkontinans: Botoks, idrar kaçırmaya neden olan aşırı aktif mesane kaslarını tedavi etmek için kullanılabilir.
Botoks Sonrası Günlük Aktiviteler
Botoks yaptırdıktan sonra günlük rutinimizde botoksun zarar görmesinden çekindiğimiz bazı aktivitelerimiz vardır:
Botoks sonrası uyku
Botoks tedavisi sonrasında uyku pozisyonu oldukça önemlidir. Sırt üstü ve başınızı yüksekte tutan bir yastık kullanmanız toksinin istenmeyen bölgelere yayılmasını önleyebilir.
Botoks sonrası Kahve tüketimi
Botoks sonrası ilk birkaç saat boyunca aşırı kafein alımından kaçınmak daha iyi olabilir. Kahve, diüretik özelliklere sahip olabilir ve vücuttan su kaybını artırabilir. Bu nedenle kahve içiyorsanız, bol su içmeyi unutmayın.
Botoks sonrası Su Tüketimi
Botoks tedavisi sonrasında vücudunuzun iyi hidrate (su dengesi) olması önemlidir. Yeterli su tüketimi, vücudunuzun toksini emmesine ve işlemesine yardımcı olabilir.
Botoks sonrası Duş Almak
Botoks tedavisi sonrası ilk birkaç saat boyunca aşırı sıcak su veya buharlı banyolar gibi şeylerden kaçınmanız önerilir.
Botoks sonrası Gözlük Takmak
Gözlük çerçeveleri, yüzde baskı oluşturabileceğinden, tedavi sonrası ilk birkaç saat boyunca veya doktorunuzun önerdiği süre boyunca gözlük takmamak yararlı olacaktır.
Botoks sonrası Yemek yeme
Enjeksiyon bölgelerine baskı yapmaktan kaçınmak önemlidir. Bu nedenle, tedavi sonrası ilk birkaç saat boyunca aşırı çene hareketi veya çiğneme yapmaktan kaçınmanız önerilir.
Botoks sonrası Nemlendirici kullanmak
Botoks sonrasında nazikçe olması şartıyla nemlendirici kullanmak genellikle faydalıdır, çünkü tedavi sonrası ciltte kuruluk veya hassasiyet görülebilir.
Botoks sonrası Egzersiz yapmak
Botoks sonrası ilk birkaç saat boyunca yoğun veya aşırı hareketli egzersizlerden kaçınmanız önerilir. Yürüyüş veya hafif yoga gibi aktiviteler tercih edilebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Yüzün çökmesine yol açacak yapısal değişikliklere neden olmadan kırışıklıkların görünümünü azaltmak için, doğru hedeflenmiş Botoks enjeksiyonları belirli kasları gevşetir.
Hayır, botox uygulanmadan acı ve ağrı hissetmemeniz için uygulama bölgesine anestezik krem uygulanmaktadır. İşlem bu sayede çoğu kişi tarafından oldukça konforlu bulunur. Ağrı ve acıya çok duyarlı kişiler ise; iğne girişi sırasında hafif bir karıncalanma ya da batma olarak tanımladıkları bir his oluştuğunu söylerler.
hamilelik ya da emzirme döneminde olanlara, botoksa alerjisi bulunan kişilere ve kan hastalığı bulunan kişilere, nöromüsküler (kas, sinir ya da sinir-kas kavşağını etkileyen rahatsızlıklar) rahatsızlıkları bulunanlara, uygulama bölgesinde enfeksiyonlu bir sorun ya da uçuk gibi aktif cilt sorunu bulunanlara botox uygulanamaz.
Uygun koşullarda, işinin uzmanı bir hekim tarafından yapılan botox uygulaması ifade kaybına neden olmaz. Botox uygulanırken kullanılan doz ve uygulanan bölge oldukça önemlidir. İşinin uzmanı bir hekim tarafından yapılan işlemlerde bu tip etkenler çok hesaplanıp uygulanacağı için herhangi bir ifade kaybı yaşanması söz konusu değildir.
Botoksun ortalama süresi üç ila dört aydır. İstenen sonuçları korumak için genellikle birkaç ayda bir takip tedavisi gereklidir.
Yetenekli bir profesyonel tarafından doğru şekilde uygulandığında, Botoks gülümseme yeteneğini önemli ölçüde etkilememelidir. Bununla birlikte, bazı durumlarda, doğru şekilde enjekte edilmezse, kas hareketini etkileyebilir ve potansiyel olarak gülümsemeyi etkileyebilir.
Genellikle kırışıklıkların ve çizgilerin daha belirgin hale geldiği 20’li yaşların sonundan 30’lu yaşların başına kadar olan bireyler için önerilir.
Botoks yüzün hemen aydınlanmasını sağlamaz. Esas olarak bir kas gevşetici olarak işlev görür ve kırışıklıkların görünümünü azaltır. İnce kırışıklıkların görünümündeki azalma, yüzünüzde daha iyi bir parlaklık sağlayabilir.
Botoks, çizgi ve kırışıklıkların görünümünü azaltarak cildinizin görünümünü iyileştirebilir. Ancak bu tedavinin temel amacı kas aktivitesini uyarmaktır ve cilt kalitesinde doğrudan bir iyileşme söz konusu değildir.
Botoks kullanımı genellikle doğrudan gözlerin altında gerçekleştirilmez. Daha çok kaz ayağı sorunu veya gözlerinizin dış köşelerindeki kırışıklıklar için kullanılır.
Evet, gözyaşı çukurları veya çukurluk gibi sorunların tedavisi için gözlerinizin yakınında bir dolgu malzemesi kullanmak mümkündür. Hacmi geri kazanmaya ve göz altı bölgesinin görünümünü iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Kaşlar arası Botoks ile kaşların gevşetilmesi hedeflenirken, dolgu maddesi bölgeye hacim kazandırır.
Botoks, kırışıklıklardan sorumlu kasları geçici olarak rahatlatarak kırışıklıkların görünümünde önemli bir azalma sağlayabilir. Ancak kırışıklıklarınıza kalıcı bir çözüm getirmez.
Kırışıklıkları önlemek için botoks kas aktivitesini azaltırken, kolajen hacim arttırmak için katkı maddesi olarak kullanılabilen bir proteindir.
Kaz ayaklarını için genellikle Botoks en uygun tedavi olarak kabul edilir. Statik kırışıklıkların yanı sıra kaybedilen hacmin geri kazanılması durumunda dolgu maddeleri daha etkilidir.